Joast Hiddes Halbertsma

Joast Hiddes Halbertma ( [23-10-1789 / 27-02-1869) was de oudste zoon van meester-bakker Hiddes Joastes Halbertsma en Ruurdje Tjallings Binnerts. Joast Halbertsma studeerde theologie in Amsterdam en werd vervolgens dominee in Bolsward en Deventer.

Joast was een veelzijdig man, kenmerken van hem  zijn onder  andere zijn woordenschat, scherpzinnigheid, taalwetenschap, geestigheid en vernuft. Met andere woorden: literatuur was zijn lievelingsvak in de Friese taal. Joast schreef samen met zijn broers Tsjalling en Eeltsje ”De Lapekoer fan Gabe Skroar “. Dat in 1822 gepubliceerde boekje maakte later de kern uit van de grootste klassieker uit de Friese literatuur:  ”Rimen & Teltjes”. Over dit boek kan worden geschreven meenemend-spottend en o zo gevoelig. Een boek van ruim 600 bladzijden met prachtige Friese volksliteratuur.

In zijn geboorteplaats Grou bevindt zich een gevelsteen van Joast en zijn broer Eeltsje in het Halbertsmahûs (aan het Halbertsma’s Plein) van beeldhouwer Molkenboer.

In Deventer bevindt zich een bronzen borstbeeld van Joast Halbertsma. De in 1947 ingestelde Dr. Joast Halbertsma Priis, voor geschiedenis, taal-en literatuurwetenschap en sociale wetenschapppen is naar hem vernoemd. De prijs bestaat uit een geldbedrag van 4.000 euro en een oorkonde, de uitreiking vindt plaats in Grou.

Joast was de trots van zijn moeder en wordt ook wel ‘Mister Fryslân’ genoemd. Van zijn verzamelingen kan worden gezegd, dat dit het begin was van het Fries Museum. Hij was ook de eerste die pogingen in het werk stelde om een wetenschappelijk Fries woordenboek samen te stellen.

Bronnen: Museum it Hert fan Fryslân, Rimen&Teltjes en Wikipedia.